Onderzoekend leren
Op deze pagina is te lezen hoe onderzoekend leren is verwerkt in de projectweek. Onderzoekend leren bestaat uit zeven fasen. Deze fasen worden als volgt benoemd (Van Graft, 2014):
Fase 1: Confrontatie
Fase 2: Verkennen
Fase 3: Opzetten van het experiment
Fase 4: Uitvoeren van het experiment
Fase 5: Evalueren
Fase 6: Communiceren
Fase 7: Verdiepen en verbreden
Op mijn stageschool wordt het onderzoekend leren al veel toegepast. De stappen worden echter wel anders benoemd. De kinderen zijn dit zo gewend en daarom heb ik ook de andere benamingen en bijbehorende kaarten gebruikt. Hieronder staan de stappen beschreven met bijbehorende benaming en afbeelding.
Fase 1: Start
Bij de start van het project is er gebruik gemaakt van een expeditie en een verhalend ontwerp. Tijdens expeditie Uhuru hebben de kinderen door middel van een circuit door de klas informatie verworven over het land van Uhuru. De kinderen wisten nog niet welk land dit was. Ieder circuitonderdeel hoorde bij een vakgebied. Zo bevatte het circuit aardrijkskunde, taal, rekenen, geschiedenis en Engels. Na iedere ronde werd een voorspelling gedaan door de kinderen over het land en aan het eind van de les kwamen de kinderen erachter dat het land Kenia was. De les werd vervolgd met een verhalend ontwerp. De leerkracht had een brief ontvangen van Edukans waarin stond dat zij mee mocht op onderwijsexpeditie naar Kenia. Het voorstel van de organisatie was om een projectweek in de stageklas te geven, waardoor de leerkracht haar eigen horizon en die van de kinderen kon verbreden. Vervolgens is er een mindmap gemaakt waarin de kinderen konden inbrengen wat zij wilden weten over het land Kenia.
Fase 2: Verkennen
Bij de verkenningsfase van het project hebben kinderen vier lessen gehad in verschillende vakgebieden. Deze lessen waren om de kinderen vast wat handvaten te bieden voor het onderzoeksproces dat zou volgen. De vier lessen die zijn gegeven waren de volgende:
- Het mysterie van de Turkana jongen (geschiedenis)
De Turkana jongen is een oermens waarvan het skelet in 1984 ( 1,5 miljoen jaar later) bijna compleet is gevonden. De kinderen gaan op onderzoek uit naar wat er met de Turkana jongen is gebeurd.
- Foto opdracht over bezienswaardigheden (aardrijkskunde)
De kinderen krijgen in groepjes foto's van verschillende bezienswaardigheden in Kenia. Ze gaan op onderzoek uit naar wat de bezienswaardigheid, stellen onderzoeksvragen en presenteren hun vondsten aan het eind van de les.
- Portret van een Big-Five dier met houtskool (beeldende vorming)
Tijdens de wekelijkse crea activiteit kiezen de kinderen een van de Big-Five dieren uit. Hiervan maken ze een portret met houtskool.
- Krottenwijk verbeteren (Thinking skills)
De kinderen gaan in groepen aan de slag om in twee jaar tijd een krottenwijk te verbeteren. Ze gebruiken verschilende bronnen om dit te bereiken.
Fase 3: Plan maken
Met behulp van de MindMap uit les 1 gaan de kinderen in groepjes aan de slag met het uitkiezen van een onderwerp. Bij dit onderwerp maken de kinderen onderzoeksvragen. Omdat de kinderen al heel veel werken met onderzoekend leren weten ze goed hoe ze een onderzoeksvraag opstellen en hoe ze hiermee moeten werken. De kinderen denken hierbij aan de volgende punten:
- De vraag is altijd een open vraag.
- De vraag begint altijd met een woord als: hoe, waarom, wanneer, waarmee, waardoor, wat, welke etc.
- De vraag is niet te breed of te klein.
- De vraag is een duidelijke vraag, waar een duidelijk antwoord op kan worden gegeven.
Wanneer de kinderen een onderzoeksvraag hebben bedacht, bedenken ze daar een paar deelvragen bij. Bi de leerkracht laten ze dit zien en krijgen ze een go als het goedgekeurd is. Zo niet, krijgen ze feedback voor aanpassing.
Fase 4: Plan uitvoeren
Tijdens fase 4 gaan de kinderen aan de slag met hun onderzoek. Ze maken gebruik van de website: www.brittvenderbosch.wix.com/projectweek. Hierop vinden de kinderen de opdracht, enkele bronnen en presentatietools. Daarnaast maken de kinderen ook gebruik van het internet en boeken. Hier zijn de kinderen helemaal vrij in. De kinderen zijn gewend om hun inforrmatie al vrij snel te verwerken in het eindproduct. Er zijn vier presentatietools die de kinderen gebruiken in de projectweek. Deze zijn:
- Pecha Kucha
- Powtoon
- Glogster
- Prezi
De presentatietools staan uitgebreid beschreven op de website.
Fase 5: Evalueren
In de vijfde fase maken de kinderen de presentaties compleet en bereiden ze deze voor. Ook zorgen de kinderen ervoor dat hun onderzoeksvragen een goed en eenduidig antwoord hebben. De kinderen proberen verbanden te leggen tussen de verschillende onderzoeksvragen en conclusies te trekken uit de gevonden antwoorden.
Fase 6: Presenteren
In de zesde fase presenteren de kinderen hun eindproducten. Er zijn vijf groepjes met verschillende presentatietools en onderwerpen. Doordat de kinderen de informatie aan elkaar presenteren leren ze niet alleen van hun eigen gekozen onderwerp, maar ook van de anderen. De presentaties worden beoordeeld door de leerkracht en door een ander groepje. Ieder groepje presenteert en beoordeelt dus een presentatie.
Fase 7: Verdiepen en verbreden
In de zevende fase wordt het project op een leuke manier afgesloten met een middag Keniaans koken. Deze fase loopt samen met de zesde fase. De kinderen maken Keniaanse hapjes en deze worden geserveerd tijdens de presentaties.